म कतैबाट सुरक्षित छैन तर नेपाली जनताले जोगाएसम्म मलाई डर छैन

म कतैबाट सुरक्षित छैन तर नेपाली जनताले जोगाएसम्म मलाई डर छैन
रवि लामिछाने सबैलाई नमस्कार !वर्तमान राजनीतिक सन्दर्भमा पार्टीले लिनुपर्ने रणनीतिको सन्दर्भमा विश्लेषण गर्दै केन्द्रिय समिति सदस्य र सांसदहरुले आ आफ्नो धारणा राख्नुभए पश्चात् राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीले वर्तमान सरकारलाई प्रदान गरेको समर्थनलाई  कायम राख्दै पार्टीका तर्फबाट भएका मन्त्रीहरुलाई फिर्ता बोलाइ सरकारबाट बाहिरिने सर्वसम्मत निर्णय गर्यो। यो निर्णय हुनासाथ हाम्रा मन्त्री ज्युहरुले...

गैँडालाई चार वर्ष

गैँडालाई चार वर्ष
-बिलोक शर्मा वन्यप्राणी संरक्षण प्रकृतिप्रेमीहरूका निम्ति एउटा जल्दोबल्दो विषय हो। तथापि आम जनताको निम्ति चासोको विषय बन्न सकिरहेको छैन। यो वर्तमान समयको यथार्थ र गम्भीर समस्या हो। यही प्रसङ्गमा वन्यप्राणी संरक्षणमाथि आधारित ‘गैँडालाई चार वर्ष’ कथा पर्या साहित्यकार विजय हितानको गैँडा संरक्षणमाथि आधारित एउटा गम्भीर कथा हो। गैँडा संरक्षणमाथि रचिएको यस कथा मार्फत हितानले आम मानिसहरूका वैचारिक स्पन्द...

ताजेङ्गलुङमा समावेशी साहित्य सम्मेलन २०२२

ताजेङ्गलुङमा समावेशी साहित्य सम्मेलन २०२२
- मुनाराज शेर्मा गायक तथा संगीतकार अनिल फागोले मेसेज गरेका थिए दार्जीलिङ जानूपर्छ भनेर । हुन्छ समय मिलाउनु होला, मैले उत्तर दिएको थिएँ । नभन्दै हामी कविहरु सुदिप पाख्रीन, चन्द्र गुरुङ, बलिभद्र कोइराला , सुन्दर कुरुप , प्रकाश थामसुहाङ, म र मौरी वर्षा, जोसित मेरो दोस्रोपल्ट भेट भएको थियो, ताजेङ्लुङ प्रस्थान गर्यौं। लिम्बुवान र सिक्किमको कन्फ्लिक्टमा वार्ता भईरहने ढुङ्गा (कथ्यमा ; सम्वाद ढुङ्गा; ता...

ईश्वर महिला कि पुरुष ?

ईश्वर महिला कि पुरुष ?
अभ्लेट फुङ यदि ईश्वरको अस्तित्व छ भने ईश्वरको लिङ्ग के हो ? ईश्वर महिला हो कि ? पुरुष हो कि ? वा के हो ? यो बिषयमा निरन्तर बहसहरु भईरहेका छन । कसैले ईश्वर महिला हो भनेर दाबी गरेका छन । कसैले ईश्वर पुरुष हो भन्ने दलिल दिएका छन। कसैले ईश्वर महिला पनि होईनन र पुरुष पनि होईनन भनेर जिकीर गरेका छन । तर अहिलेसम्म कसैले पनि ईश्वरको लिङ्ग यहि नै हो भनेर बैज्ञानिक रुपमा पुष्टि गर्न सकिरहेको छैन । किरात धर्...

मुन्धुम र वैज्ञानिक पुष्टी : एक आलोचनात्मक दृष्टिकोण

मुन्धुम र वैज्ञानिक  पुष्टी : एक आलोचनात्मक दृष्टिकोण
हिजो आज लिम्बूहरू बीच धर्म, संस्कृति, संस्कार र इतिहासबारे बहस, छलफल र वादविवाद भईरहेको छ । नेपाली समाजमा कहावत छ ‘जति मोही मथ्यो त्यति नै बढी र शुद्ध घिउ निस्कन्छ’ । वाद सम्वाद हुनु राम्रो हो । यसले असली कुरा निकाल्न मद्दत गर्दछ । तर यस्तो वाद सम्वाद निर्माणउन्मुख (Constructive) हुनुपर्छ ध्वस्तउन्मुख (Destructive) हुनु हुदैन । यसबारेमा विभिन्न संस्था तथा व्यक्तिहरूको भिन्न भिन्न मतहरू र दृष्टिको...

यस बजेटले एकातिर आदिवासीलाई बहिष्कार र विभेद गरेको छ भने अर्कातिर नुन देखी सुन किन्दासम्म कर तिरेर शोषण गर्ने रैतीमात्र बनाएको छ

यस बजेटले एकातिर आदिवासीलाई बहिष्कार र विभेद गरेको छ भने अर्कातिर नुन देखी सुन किन्दासम्म कर तिरेर शोषण गर्ने रैतीमात्र बनाएको छ
साँस्कृतिक दमनको बिरुद्ध पछिल्लो समय देशभरि चर्को बिरोध भएको छ । सरकारले २०७८ / ७९को बजेट भाषणमार्फत ताप्लेजुङ्गको सुकेटार र तेह्रथुमको चुहानडाँडाको निर्माणधिन बिमानस्थलको नाम परिवर्तन , सप्तकोशीको खुवालुङ लाई फुटाउने र झापाको आदिवासी रंगशाला निर्माणको योजनालाई अन्यत्र स्थानान्तरण गर्ने सरकारको योजना बिपरित यसै बिषयमा केन्द्रीत रहेर अधिवक्ता शंकर लिम्बु र नेता धनकुमारी सुनारले राखेको आ-आफनो विचार ...

खुवालुङ भत्काउनु भनेको यो देशका आदिवासी जनजातीहरुको पहिचान समाप्त गर्न राज्य अग्रसर हुनु हो ।

खुवालुङ भत्काउनु भनेको यो देशका आदिवासी जनजातीहरुको पहिचान समाप्त गर्न राज्य अग्रसर हुनु हो ।
पछिल्लो समय प्रभानमन्त्री केपी शर्मा वलीले किराँत समुदायको आस्थाको प्रतीक खुवालुङ ढुङ्गालाई फुटाएर कोशीमा जहाज चलाउने अभिव्यक्ती दिएपछि प्रतिगमनको विरुद्ध बृहत् नागरिक आन्दोलनसँग जोडिएर लेखक कलाकार रङ्गकर्मी रसमाजिक अभियान्ताहरुले निरन्तर अवाज उठाइरहेका छन् । तमोर, अरुण र दुधकोशीको संगमस्थलका रहेको उक्त ढुङ्गा आदिवासी समुदायभित्र बिशेष राई , लिम्बु याख्खा जिरेल लगायतका जनजातीहरुको आस्थाको केन्द...