लिम्बू कथाकारितामा नयाँ सीमास्तम्भ मना लाङ्योःक्खा

लिम्बू कथाकारितामा नयाँ सीमास्तम्भ मना लाङ्योःक्खा
- वैरागी काइँला कामले थाकेर बेलुकी घर चुल्हाको वरिपरि बसेर आगो ताप्दै कथा भन्ने सुन्ने सुनाउने पुरानो चलन हो । समयको परिवर्तन सँगसँगै कथा सुन्ने सुनाउने परम्पराले लेख्य परम्पराको रूप लिएपछि आधुनिक कथा लेखनको विकास भयो । लिम्बू भाषा साहित्यमा कथाको विकासको कुरा गर्दा मौखिक रूपमा गायन र वाचन गरिने हाम्रा मुन्धुमभित्रका वर्णन गरिएका अनेक लोक कथासम्म पुग्दछौँ । मुन्धुमभित्र मौखिकरूपमा वाचन गरिदै आएका...

इजरायल-हमास युद्धमा हिजबुल्लाहको प्रभाव

इजरायल-हमास युद्धमा हिजबुल्लाहको प्रभाव
क्रान्ति सुब्बा हिजबुल्लाह वा पार्टी अफ गड (अल्लाहको पार्टी ) मध्यपूर्वको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण इस्लामवादी आन्दोलनहरू मध्ये एक हो। अर्थात इरानको इशारामा संचालित मध्यपूर्वको सबैभन्दा शक्तिशाली अर्धसैनिक बल सहितको ईस्लामिक आन्दोलन हो हिजबुल्लाह । इरानी क्रान्तिका नेता खोमेनीद्वारा रोजिएको नाम हो हिजबुल्लाह। लेबनानको राजनीतिक पार्टी समेत रहेको यो संगठन हाल जारी मध्य पुर्वको द्वन्द्वका कारण ...

अँध्यारोको जुनकिरी

अँध्यारोको जुनकिरी
-अनिल श्रेष्ठ Who is he ? He's Socrates ! Sittin' in his seat, and sippin' on his hemlock tea. Dishing out his wisdom to the wisest men in all of Greece. –Socrates, Nathan Maupin अमेरिकी कवि नाथन मोपिनको ‘सुकरात’ कविताको यो एउटा सुन्दर कवितांश हो र गुगलबाट मैले यो कवितांशलाई यहाँ उल्लेख गरेको छु । धेरैदिनदेखि सुकरात र उनको दार्शनिक व्यक्तित्वका बारेमा मनमा अनेकौं विचार र जिज्ञासाहरु उठिरहेको ...

साँस्कृतिक पुनर्जागरण अभियान र काङसोरे-बाजहाङ लोकमार्ग

साँस्कृतिक पुनर्जागरण अभियान र काङसोरे-बाजहाङ लोकमार्ग
-मधुराज केरुङ १. साँस्कृतिक पुनर्जागरण अभियानको औपचारिक सुरुआत याक्थुङ समुदायमा साँस्कृतिक पुर्नजागरण अभियान (Cultural Renaissance Campaign ) को औपचारिक सुरुआत २०७७ देखि पान्थर जिल्लाबाट भएको हो । किरात याक्थुङ चुम्लुङ लिम्बुवान प्रदेश कार्य समिति, पान्थर जिल्ला कार्य समिति, याक्थुङ भाषा विकास संस्था ( लिल्डा ), याक्थुङ प्रज्ञा प्रतिष्ठान लगायतका संस्थाहरुको संयुक्त आयोजनामा तीन दिनसम्म साँस्कृति...

विश्वमा प्रजातन्त्रको मरण कसरी हुदैछ ?

विश्वमा प्रजातन्त्रको मरण कसरी हुदैछ ?
रमेश केसी यदि तपाईंको सरकार संविधानलाई अस्वीकार गर्छ वा संविधान उल्लंघन गर्न चाहन्छ, यदि तिनीहरू गैरप्रजातान्त्रिक कदमहरू जस्तो कि निर्वाचन बदर गर्ने, संविधान उल्लंघन वा खारेज गर्ने वा केही संगठनमाथि प्रतिबन्ध लगाउने, नागरिक र राजनीतिक अधिकारहरूमाथि नियन्त्रण गर्न खोज्छन् भने सम्झनुस् तपाईंको प्रजातन्त्र मरिरहेको छ । त्यस्तै तिनीहरू गैरसंवैधानिक माध्यमहरू जस्तो कि सैनिक कु, हिं...

चलचित्र जारी : याक्थुङ लिम्बू समुदाय र साँस्कृतिक सौन्दर्यको उठान

चलचित्र जारी : याक्थुङ लिम्बू समुदाय र साँस्कृतिक सौन्दर्यको उठान
-सुमन लिङदेन कथा/कथान्तर : पुर्वी नेपाल पान्थरको आङसाराङ गाउँ। लिम्बू समुदायको सभ्यता एवं भव्यताको ठाउँ। पारी कता कता नेपथ्यमा देखाईन्छ गाउँ, एकदम मधुर मधुर। गाउँको बेंसीखेतबाट हुँदो हो, मंगलसीङ उर्फ बिजय बराल बडेमानको परालको भारी लिएर घर जाँदैछ। उकालो छ बाटो। बाटैमा पर्छ नाम्साङ (दयाहाङ राई) को घर। घरमा भएको एउटा भैंसी पनि बेच्न लागेको देखेर अचम्म मान्छ मंगलसीङ । हुँदाखाँदाको भैंसी नि बेच्न...

भत्किएको कोरोनाभाइरसको अन्तिम किल्ला हङकङ र एउटा विश्व युद्धको अन्त

भत्किएको कोरोनाभाइरसको अन्तिम किल्ला हङकङ र एउटा विश्व युद्धको अन्त
क्रान्ति सुब्बा हङकङमा कोभिड महामारीको संक्रमण गति पहिलाको तुलनामा कता हो कता सुस्त भएको छ। हङकङ सरकारले अन्ततोगत्वा कोभिडलाई रुघाखोकीको हैसियत दिएपछि नागरिकहरु कोरोनाबाट कम उतर्सिन थालेका छ्न भन्दा फरक नपर्ने स्थिति छ। तरै पनि झन्डै एक हजार दिन अथवा तीन वर्ष अघि अथवा ठ्याक्कै मिति नै तोकेर भन्ने हो भने जुलाई २९, २०२० देखि  अविछिन्न मास्क लाउदा लाउदा भुक्तमान खेपेका नागरिक माथी एउटा अन्त...

हङकङमा मास्क,क्वारेन्टाइन,पिसिआर आदेश खारेज हुनेबारे केहि कुरा

हङकङमा मास्क,क्वारेन्टाइन,पिसिआर आदेश खारेज हुनेबारे केहि कुरा
क्रान्ति सुब्बा https://youtu.be/3orHCsOcv30 हङकङमा लागु अवस्थामा रहेका केहि रहलपहल महामारी सम्बन्धि अन्तिम  प्रतिबन्धहरु जस्तै मास्क अनिवार्य लाउनुपर्ने लगायतका केहि नियम यही वर्षभित्र अर्थात २०२३ साल लागेको ३ महिनाभित्र हटाइने प्रण हङकङका लिडर जोन लीले अभिव्यक्त गरेपछि हङकङको जनजीवनमा नयाँ रौनक छाएको बुझ्न सकिन्छ। हङकङमा महामारी नियन्त्रण मापदण्ड अन्तर्गतका केवल दुइ वटा खम...

पुरानो विश्व व्यवस्था संकटमा र विश्व महाशक्तिको नेतृत्व चीनले गर्ने संभावना

पुरानो विश्व व्यवस्था संकटमा र विश्व महाशक्तिको नेतृत्व चीनले गर्ने संभावना
रमेश केसी फ्रान्सेली चिन्तक भोल्तेयरले होली रोमन साम्राज्य होली पनि नभएको र रोमन  साम्राज्य पनि नभएको टिप्पणी गरेका थिए । कालान्तरमा रोमन साम्राज्यको पतन भयो । हार्वड विश्व विद्यालयका इतिहासका प्राध्यापक नायल फर्गसन वर्तमान उदार विश्व व्यवस्था, उदार विश्व व्यवस्था नभएको र यो सकिएको टिप्पणी गर्दछन । सन् १९४५ मा अमेरिकाद्वारा नेतृत्व गरिएको विश्व व्यवस्था अहिले संकटमा छ । बेलायतको उपनिवेशव...

चीनको आँखामा भारत

चीनको आँखामा भारत
रमेश के.सी. भारतीय जनतालाई भोट कसरी हाल्ने थाहा छ । चीनीया जनतालाई भोट कसरी हाल्ने थाहा छैन । विश्वको दुई ठुला राष्ट्रहरु बेग्ला बेग्लै राजनीतिक प्रणाली र सभ्यता बोकेर उदय भइरहेका चीन कन्फुसीयाली एकाधिकारवादी लेनीनवादी राष्ट्र हो भने भारत धर्म निरपेक्ष प्रजातान्त्रिक मुलुक हो । दुई भिन्न प्रणाली भएका यी दुई देशबीच आदिकालदेखि आपसी सम्बन्ध भएता पनि दुवै देशका जनताले एक अर्कालाई राम्र...