देश कहाँ पुग्यो ? त्यहीं पुग्छन् हाम्रा आन्दोलन-चुडामणी रेग्मी

देश कहाँ पुग्यो ? त्यहीं पुग्छन् हाम्रा आन्दोलन-चुडामणी रेग्मी
नेपाली साहित्यसँग जोडीएको बिभिन्न आन्दोलनहरु मध्ये झर्रोवाद नेपाली साहित्यसँग गासिएको महत्वपुर्ण आन्दोलन मध्ये एक हो । सुरुवाती समयमा बालकृष्ण पोखरेल, कोषराज रेग्मी, बल्लभमणि, तारानाथ शर्मा र चुडामणी रेग्मीले यो वादलाई साहित्यको केन्द्रमा स्थापित गर्न महत्वपुर्ण भुमिका खेलेका थिए भने तीमध्ये रेग्मी निरन्तर यो बहसलाई लिएर हिडीरहनुभएको छ । १९९३ चैत २९ गते सङ्खुवासभाको वानामा पीताम्बर रेग्मी र खिलेश्...

पीडा नायक

पीडा नायक
कथा खुँडे जुन आकाशमा विस्तारै देखियो । मैले सारै कर गरेपछि त्यससाँझ उसले भन्यो,‘घटनाको पीडा मैले अनुभव गरेको छु । सुन्नेले मात्रै अनुमान गरिदिन सक्छ । उसले यसलाई कुनै चलचित्रको कथा ठानिदिन सक्छ । यो घटना सम्झेपछि मलाई रक्तचाप बढ्लाजस्तो हुन्छ । पृथ्वी हल्लिए जस्तो हावाका लप्काहरु एकैचोटी तातो मुस्लो बनेर आएजस्तो हुन्छ । आज म मेरो मुखबाट अन्तिम पटक यस विषयमा भन्दैछु । सत्य राम राम यसपछि म कसैलाई प...

साताको तीन कविता – कवि बज्र कुमार राई

साताको तीन कविता – कवि बज्र कुमार राई
तीन दशक देखि कविता लेखन र पत्रकारितामा सकृय बज्र कुमार राई हाल हङकङमा बसोबास गर्नुहुन्छ । चुपचाप लेख्न रुचाउने तर बाहिर ल्याउन नचाहने राई हङकङमा लेखीरहेका समकालिन कविहरुमा एक शसक्त कवि हुन् । प्रस्तुत छ साताको तीन कविता साथीसँग ! जोर्डनको बुढो पार्कमा चिन्ताओ क्यान समातेर रातभर एक्लै बर्बराउँदै बस्ने मान्छे ! त्यो को होला साथी ? जसको वासना धरोधर्म हाम्रै जस्तो निर्वासित छ। उहि दुले रेष्टुर...

साताको तीन कविता – कवि पवित्रा सुनार

साताको तीन कविता – कवि पवित्रा सुनार
पत्रकारितामा सकृय कवि पवित्रा सुनार गीत कविता लेखनमा पनि उत्तिकै सकृय नाम हो । करिब दुइ दशकदेखि साहित्यमा सकृय सुनारको २०७३ सालमा ‘ युगको आवाज ’ कविताकृति प्रकाशित छ । प्रस्तुत छ हङकङ खबरमा साताको तीन कविता मेरो देश ! मैे मात्र तिमीलाई मुटुमा लुकाएर के गर्नु ? तिम्रो छातिमा हुल्ली खेल्नेहरुको लस्कर छ तिम्रो पीडामा थप्पड हान्नेहरुको लस्कर छ तिम्रो अखण्डतालाई धुजा पार्नेहरुको लस्कर छ मेरो देश ! ...

बगान

बगान
कथा आमा भन्नुहुन्छ —"तैंले अहिल्यै जिन्दगी बुझेको छैनस।" सायद त्यति नबुझेको हुँला । जति आमाले बुझ्नुभएको छ । तर नबुझेकी चाहिँ छैन । आमालाई यो बताउन जरुरी छ कि, जिन्दगी बुझ्दछु । एक्लोपनको गहिराइ त झन कति कति बुझ्दछु । उमेरले हैन मान्छेलाई जिन्दगीले परिपक्व बनाउछ । यो पनि बुझेकी छु । सम्बन्धको गहिराइ थोरै थोरै बुझ्दछु । सबैभन्दा धेरै त एक्लोपनको छटपटी बुझेकी छु । के म यति सरल विषय पनि नबुझुँला त ...

भारतको ताओ

भारतको ताओ
रमेश के.सी. अन्तराष्ट्रिय मामलाका विद्वान पल केनेडीले सन १९८० मै आफ्नो पुस्तक “दि राइज एन्ड फल अफ ग्रेट पावर्स” मा अमेरिकाको क्षयको भविष्यवाणी गरेका थिए । उनको कथन थियो कि सैन्य र आर्थिक हैसियत बढेपछि राष्ट्रले आफ्नो शक्ति र प्रभाव खोज्दछ । रोमन साम्राज्यकै पालादेखिको यो चरित्र हो । रोमन साम्राज्यको उदय त भयो तर टिक्न  सकेन । त्यसैगरी अहिले सन १९४५ पछिको विश्व व्यवस्थाबाट उदाएको अमेरिका सन ...

साताको तीन कविता – कवि शुसिला निनाम

साताको तीन कविता – कवि शुसिला निनाम
आफना रचनाहरुमा शुसिला निनाम स्पष्ट छीन अनि प्रेमील।,पछिल्लो पुस्तामाँझ धारिलो तरबार जस्तो कविता लेखीरहेकी यी कवि एक बलशाली कवि हुन। प्रस्तुत छ साताको तीन कविता प्रतिशोध ग्रेटवाल जस्तो सामाजिक पर्खाल भताभुङ्ग पार्दिन मन छ धरहरा जस्तो घमण्ड भत्काइदिन मन छ बीच सडकमा तिम्रो चिरहरण गरेर विर्य लुट्न मन छ त्यही विर्यबाट अराजक छोरीहरु जन्माएर निरन्तर अराजकता मच्चाउन मन छ विर्य लुटिएको उजुरी दिन तिमी प...

विचारबिहीन रचनाहरु जति सुकै सुन्दर भए पनि ती प्राण विनाका सुन्दर शरीर जस्ता हुन्छ: कुन्ता शर्मा

विचारबिहीन रचनाहरु जति सुकै सुन्दर भए पनि ती प्राण विनाका सुन्दर शरीर जस्ता हुन्छ: कुन्ता शर्मा
नेपाली साहित्यमा बीसको दशकमा उदाएकी साहित्यकार कुन्ता शर्मा मार्क्सवादी दर्शनसँग नजीक रहेकी प्रगतिशील धारको लेखक हुनुहुन्छ । साहित्यले बिचार बोक्नुपर्छ भन्ने स्पष्ट मान्याता राख्ने शर्माको २०४२ सालमा प्रकाशित "पाथी बास्नु हुदैन " शिर्षकको कविता वैचारिकरुपमा कालजयी कविता हो । "म उभिएको ठाँउ " उहाँको प्रकाशित कृति मध्ये चर्चीत हो । साहित्यको सबै बिधामा कलम चलाउदै आएकी शर्मालाई अखबारी लेखनमा पनि त...

“वनफूल हुँ म, वस्तीमा बाँचे पनि” -विप्लव प्रतीक

“वनफूल हुँ म, वस्तीमा बाँचे पनि” -विप्लव प्रतीक
नेपाली साहित्यमा भिन्न, शान्त र शालिन व्यक्तित्व , लेखक विप्लव प्रतीक चुपचाप बहिरहेको बतास जस्तो आफ्नो लेखनमा प्रेमील । उहाँको हालसम्म प्रकाशित कृतिः नहारेको मान्छे (कविता सङ्ग्रह), अविजित (उपन्यास), अ पर्सन किस्ड बाई दि मून (कविता सङ्ग्रह, जसको स्पेनि र फ्रान्सेली भाषामा अनुवाद भएर प्रकाशित) अग्रेजी भाषामा पनि राम्रो दखल राख्ने सर्जक हुनुहुन्छ । उहाँले नेपालीबाट अंग्रेजीमा अनुवाद गरेका मुख्य कृ...

साताको तीन कविता – कवि हेमन यात्री

साताको तीन कविता – कवि हेमन यात्री
पचासको अन्तिम दशकबाट लेखन प्रारम्भ गरेका कवि हेमन यात्री आफ्नो पुस्तामा चर्चीत कवि मध्ये एक हुन । हालसम्म “पहाड मसितै यात्रा गर्छ” कविता कृति प्रकाशित छ । प्रस्तुत छ साताको तीन कविता आमाको गीत हिउँदे बतासको लैबरीमा थपडी बजाइरहेछन चिउरीका पातहरू भर्लेनि पाखामा कोरस आलापिरहेछन एकहुल हलेसोका बथान आमा रुखबाट गीतका हरफहरू खसाईरहेकी छन नजिकै बगिरहेको छ छिपछिपे खोला आमा रुखबाट ओर्लेर कुवा बनाउँछिन र क...